Hoàng ngọc: bí ẩn đằng sau vẻ đẹp bị lãng quên
- Lam Lieu
- 28 thg 3
- 4 phút đọc
Đã cập nhật: 29 thg 3
Hoàng ngọc (ngọc bích jadeite màu vàng) từ lâu đã gắn liền với hoàng gia tại Trung Quốc, thế nhưng loại ngọc này vẫn hiếm thấy trong các cửa hàng trang sức. Ngọc jadeite vàng chất lượng cao thực sự rất khó tìm, và việc tìm thấy ngọc "vàng hoàng gia" đích thực gần như là điều không tưởng. Vậy điều gì khiến loại đá quý này đặc biệt, và tại sao nó chưa được đánh giá ngang tầm với ngọc bích xanh? Hãy cùng khám phá ý nghĩa, nguồn gốc và giá trị của hoàng ngọc trong bài viết dưới đây.

Ý nghĩa của hoàng ngọc
Ngọc bích mang ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào văn hóa và niềm tin cá nhân, nhưng nhìn chung, nó được xem là biểu tượng của may mắn và thịnh vượng. Trong văn hóa truyền thống Trung Quốc, các món đồ chạm khắc từ ngọc thường mang ý nghĩa đặc biệt. Ví dụ, mặt dây chuyền hình cá tượng trưng cho tài lộc, sức mạnh và lòng dũng cảm. Riêng với màu vàng, đây là màu sắc từng được dành riêng cho hoàng đế, thể hiện quyền lực và uy tín tối cao.

Tại sao hoàng ngọc không được gọi là "ngọc hoàng gia"?
Nhiều người lầm tưởng rằng ngọc jadeite xanh cao cấp nhất là loại được tôn sùng nhất ở Trung Quốc cổ đại, nhưng sự thật không hẳn vậy. Trong lịch sử, tầng lớp tinh hoa Trung Quốc coi trọng ngọc nephrite trắng hơn cả. Mãi đến thế kỷ 18, khi khu vực nay là Myanmar bắt đầu xuất khẩu ngọc jadeite sang Trung Quốc, loại ngọc này mới trở nên phổ biến. Hoàng đế Càn Long – một trong những người yêu ngọc nổi tiếng nhất – đã bị mê hoặc bởi sắc xanh rực rỡ của jadeite.
Một số chuyên gia cho rằng nếu nguồn ngọc jadeite vàng có độ trong cao và chất lượng tuyệt hảo được phát hiện dồi dào, nó có thể đã trở thành “ngọc hoàng gia”. Tuy nhiên, loại ngọc này quá hiếm, khiến ngọc jadeite xanh giữ vững vị thế dẫn đầu.

Điều gì đã tạo nên màu sắc của hoàng ngọc?
Theo cuốn Jade: A Gemologist’s Guide của Lotus Gemology, các sắc thái như nâu, be, vàng, cam và đỏ thường xuất hiện ở lớp vỏ ngoài của khối ngọc. Khi cắt một khối ngọc thô, phần lõi thường có màu trắng, xanh lá hoặc tím nhạt, trong khi lớp vỏ bên ngoài – do tiếp xúc với quá trình oxy hóa tự nhiên – chuyển thành vàng, cam, đỏ hoặc nâu. Sự biến đổi màu này là kết quả của vết ố oxit sắt, lý giải vì sao những màu này được coi là “màu thứ cấp” chứ không phải màu gốc của ngọc.
Hoàng ngọc có phải là "phỉ thúy" không?
Đúng vậy! Trong thuật ngữ đá quý, “Phỉ Thúy” (Fei Cui) dùng để chỉ ngọc jadeite bất kể màu sắc. Theo Phòng Thí nghiệm Ngọc và Đá Hồng Kông, Phỉ Thúy là tập hợp đa tinh thể chủ yếu gồm jadeite, omphacite và/ hoặc kosmochlor. Vì thế, ngọc jadeite vàng vẫn thuộc nhóm Phỉ Thúy chính gốc.

Độ bền của hoàng ngọc ra sao?
Cả ngọc jadeite và nephrite đều thuộc nhóm đá quý bền nhất, rất phù hợp để đeo hàng ngày. Màu sắc của ngọc không ảnh hưởng đến độ bền, nhưng độ trong và cấu trúc tinh thể thì có. Ngọc jadeite chất lượng cao với cấu trúc tinh thể mịn và chặt chẽ thường bền hơn loại mờ đục, chất lượng thấp.
Dù vậy, ngọc vẫn có thể vỡ nếu bị va đập mạnh. Vì thế, hãy cẩn thận khi sử dụng hoàng ngọc, tránh làm rơi xuống bề mặt cứng như bê tông để bảo vệ món trang sức quý giá của bạn.

Hoàng ngọc có bị xử lý không?
Theo Jeff Mason – chủ sở hữu Mason-Kay Jade và chuyên gia thử nghiệm ngọc – ngọc jadeite vàng hiếm khi được xử lý bằng cách nhuộm hoặc tẩm chất, vì giá trị thị trường của nó thấp hơn ngọc xanh. Do đó, người bán ít có động cơ thay đổi màu sắc của nó một cách nhân tạo.
Dù ngọc vàng có thể được xử lý nhiệt, phương pháp này khó phát hiện bằng thiết bị đá quý thông thường. Tuy nhiên, xử lý nhiệt không phổ biến, và nếu có, màu sắc vẫn ổn định, không phai theo thời gian. Điều cần lưu ý là một số thạch anh nhuộm vàng có thể bị nhầm thành ngọc jadeite vàng. Để đảm bảo mua đúng hàng thật, hãy chọn nhà cung cấp uy tín.
Hoàng ngọc là một viên đá quý độc đáo với ý nghĩa văn hóa sâu sắc và vẻ đẹp hiếm có. Dù chưa được đánh giá cao như ngọc xanh, nó vẫn là lựa chọn tuyệt vời cho những ai yêu thích sự khác biệt. Nếu bạn đang tìm kiếm một món trang sức ngọc bích vàng chính hãng, hãy tham khảo các sản phẩm từ những thương hiệu uy tín như mkjadejewelry.com để sở hữu viên ngọc hoàn hảo nhất!
Lucky Qi tổng hợp